ترمینال ریلی و شاخه ای

ترمینال یکی از تجهیزات جانبی بسیار پرمصرف در صنعت برق است که با نام کانکتور نیز شناخته می‌شود.  همانطور که می دانید امروزه در استانداردهای برق‌کشی، پیچیدن سیم‌ها برای ایجاد اتصال الکتریکی و پوشاندن آنها با چسب برق منع قانونی دارد، زیرا استفاده از چسب برق در اتصالات سیم ها به هم میتواند باعث باز شدن سیم ها در دراز مدت و شل شدن محل اتصال در اثر کشش و گرم شدن و در نهایت آتش سوزی یا برگرفتگی گردد.

استفاده از ترمینال استاندارد در سیم کشی ها، اتصالی ایمن و محکم را فراهم می آورد و بدون آنکه گرم شود به راحتی جریان برق را از خود عبور داده و همچنین بارها و بارها قابلیت باز و بسته شدن دارد.

کاربرد گسترده ترمینال برق در صنعت، سبب تولید انواع گوناگون ترمینال برق شده است که در این مقاله، قصد داریم به طور مفصل به معرفی آن ها بپردازیم.

انواع ترمینال برق

انواع مختلفی از ترمینال ساخته شده است که هر کدام از آن‌ها، عملکرد و ویژگی های خاص خود را دارند. برخی از ترمینال های برق هم در مصارف خانگی و هم صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند و برخی نیز با ویژگی ها و امکانات خاص تر صرفا برای مصارف صنعتی ساخته می شوند. 

ترمینال شاخه ای

ترمینال شاخه ای یکی از ترمینال های پرکاربرد جهت انشعاب گیری از سیم ها در صنعت برق، مصارف خانگی و ... است. ترمینال شاخه ای دارای یک سلول ورودی و یک سلول خروجی است، که سیم ورودی و خروجی به واسطه بستن سیم گیر پیجی تعبیه شده در بدنه عایق این ترمینال و هادی قرار گرفته بین این دو  سیم گیر، به یکدیگر متصل می شود.

ترمینال انشعابی

ترمینال انشعابی نوعی ترمینال است که ویژگی بارز آن سهولت و سرعت در وارد کردن سیم و ایجاد اتصال بین سیم هاست. این ترمینال برق، دارای سیم گیر اهرمی است که با بالا بردن اهرم می توان سیم را در محل تعبیه شده قرار داد و سپس اهرم را به جای اولیه ی خود برگرداند.

ترمینال شاخه ای زوجی

ترمينال شاخه ای زوجی قابل استفاده جهت مصارف خانگی و مشابه آن می باشد. ترمينال های شاخه ای زوجی بصورت کشویی، بسيار محکم و ايمن، به یکدیگر وصل می شوند و امکان استفاده در هر تعداد مورد نياز ورودی و خروجی را فراهم می کنند.

ترمینال پیچی ریلی

یکی از رایج ترین روش های اتصال در ترمینال ها استفاده از پیچ می باشد. اتصال هایی که توسط پیچ صورت می گیرد بسیار قابل اطمینان و ایمن و مستحکم در برابر لرزش و ارتعاش است. ترمینال ریلی پیچی به راحتی در داخل تابلو بر روی ریل نصب می شوند و به دلیل ابعاد باریک و طراحی اصولی و استاندارد می توان تعداد زیادی ترمینال پیچی را کنار هم روی ریل قرار داد و فضای اشغالی را به حداقل رساند.

ترمینال ارت پیچی

ترمینال ارت همانطور که از نامش پیداست برای ارتینگ در تابلوهای برق مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع ترمینال ارت، علاوه بر متصل کردن سیم ها به یکدیگر، یک قطعه مسی برای اتصال ترمینال به ریل دارد و این کار باعث می شود که ارت همه قسمت های لازم و همچنین تابلو برق به یکدیگر وصل شوند و از نظر ارتینگ مشکلی به وجود نخواهد آمد. ترمینال ارت پیچی دارای سیم گیرهای از نوع پیچی است و رنگ بدنه آن مطابق استاندارد سبز و زرد می باشد.

ترمینال پیچی چند طبقه

انواع ترمینال ریلی پیچی چند طبقه با هدف بهینه سازی هرچه بیشتر فضای اشغال شده طراحی و تولید می شوند. استفاده از ترمینال پیچی دو طبقه و سه طبقه باعث دو یا سه برابر شدن تراکم سیم گیری می شود که نقش بسزایی در بهینه سازی فضا دارد. این ترمینال نیز قابل نصب بر روی ریل و از نظر نوع اتصال از نوع پیچی می باشد.

ترمینال ترانس

ترمینال های مخصوص ترانس بدون نیاز به آماده سازی و سایر متعلقات جهت نصب بر روی ترانس طراحی شده اند. و استفاده از ترمینال ترانس باعث نصب آسان در بردها و مدار ها و افزایش ایمنی در اتصال ولتاژ بالا و برنامه های نظارت بر قدرت می شود. 

ترمینال فیوزی

نوع دیگری از ترمینال، ترمینال های فیوز خور هستند که برای تجهیزاتی که نیاز به حفاظت فیوزی دارند مورد استفاده قرار میگیرند. با استفاده از این نوع ترمینال برق، هرگاه جریان از حد مجاز بیشتر شود سیم نازک داخل فیوز ذوب می شود و اتصال قطع می گردد. مشخصات فنی ترمینال های فیوزی به منظور حفاظت از تجهیزات برقی با توجه به نوع کاربرد و استفاده این محصولات تعریف می شود. 
ترمینال فیوزی انواع مختلفی دارد، برخی مجهز به چراغ هشدار دهنده بوده و چنانچه فیوز به اصطلاح بسوزد چراغ مربوطه روشن می شود. برخی از مدل ها نیز مجهز به قسمتی جهت قرار گرفتن فیوز یدک هستند تا در موقع لزوم به راحتی از آن استفاده شود.

ترمینال جریانی

ترمینال جریانی که با نام ترمینال قطع شونده آزمون نیز شناخته می شود، در سیستم های کنترل از راه دور و مدارات اندازه گیری و کنترل مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان مثال می توان در مدارات ثانویه برای ترانسفورماتورهای جریانی از آنها استفاده کرد.

ترمینال مقاومتی و ترمینال دیودی

سیستم های کنترل از راه دور و مدارهای اندازه گیری و کنترل معمولاً از ترمینال های شامل قطعات الکترونیکی قطع شونده استفاده می کنند. ترمینال ریلی سری مقاومتی و ترمینال ریلی سری دیودی نیز از این سری ترمینال برق است که دارای المان مقاومت و یا دیود می باشد.

ترمینال سوئیچی آزمون

ترمینال سوئیچی آزمون از سری ترمینال های ریلی و پیچی می باشد که دارای یک سوکت تست است که با استفاده از آن، اتصال قطع می شود و امکان تست و نگهداری سیستم را با قطع سریع و ایمن جریان، فراهم می کند.

ترمینال شمشی

این نوع ترمینال برق صنعتی به منظور برقراری اتصالی ایمن برای هادی های حامل جریان بالا مورد استفاده قرار میگیرد و با نام ترمینال جریان بالا و ترمینال شمشی شناخته می شوند.

ترمینال فشاری

در این نوع ترمینال برق سیم گیر از نوع فشاری است و با یک فشار ساده سیم در جای خود قرار می گیرد و توسط ترمینال نگه داشته می‌شود، و به منظور جدا کردن سیم از ترمینال باید زامن روی ترمینال را فشار دهیم تا سیم آزاد شود. بطور کلی می توان گفت کار با ترمینال فشاری بسیار ساده و سریع است و نیازی به استفاده از ابزار ندارد.