کابل
برای محافظت از هادی در برابر نشتی، برق گرفتگی، محافظت فیزیکی و ... لایه ای تحت عنوان عایق روی هادی کشیده می شود که ساختاری به اسم سیم را تشکیل می دهد(در سطح فشار ضعیف). حال اگر در مصارف مختلف نیاز باشد که بر روی سیم لایه هایی مثل شیلد، آرمور، اسکرین قرار گیرد یا چند سیم روی هم قرار گیرند (و با فیلر فضای خالی بین آن ها پر شود)، به لایه دیگری به نام شیت بیرونی(غلاف بیرونی) یا ژاکت نیاز داریم که روی لایه های ذکر شده و یا چند سیم همبندی شده قرار گیرد، به این ساختار منسجم کابل می گویند. معمولا در سطح فشار متوسط و فشار قوی به هر نوع ساختاری اعم از هادی لخت هوایی یا روکش دار ، کابل گفته می شود.
انواع کابل
انواع کابل برق را می توان از نظر نوع و تعداد رشته های تشکیل دهنده هادی آن، سطح ولتاژ، نوع عایق و روکش، نوع هادی، نوع کاربرد و ... دسته بندی کرد و با توجه به کاربرد مورد نظر مناسب ترین را انتخاب کرد.
انواع کابل از نظر نوع و تعداد رشته های تشکیل دهنده هادی
کابل مفتولی
کابل مفتولی (کلاس1) یا کابل خشک، از یک یا چند سیم با هادی مفتولی تشکیل شده است. کابل خشک همانطور که از نامش پیداست کمترین انعطاف پذیری را دارد. اما هدایت الکتریکی را به خوبی انجام می دهد. و نسبت به کابل افشان مقاومت بیشتری در برابر ساییدگی و خوردگی دارد.
از کابل مفتولی می توان جهت نصب ثابت در خارج و یا داخل ساختمان ها، در صنعت، نصب در زیر زمین و ... استفاده کرد.
کابل نیمه افشان
هادی نیمه افشان از چند رشته هادی مفتولی به هم تابیده شده تشکیل شده است. و کابل برقی که متشکل از این هادی است کابل نیمه افشان (کلاس2) نامیده می شود. که غالبا با ولتاژ اسمی 0.6/1 کیلو ولت در رده ولتاژی فشار ضعیف تولید می شود. کابل نیمه افشان از نظر ساختمان و انعطاف پذیری بین نوع مفتولی و افشان است یعنی تعداد رشته های آن از کابل افشان کمتر است و کاربرد آن مشابه کابل مفتولی است.
کابل افشان
کابل افشان (کلاس 5) از دو یا چند سیم با هادی افشان(هادی افشان متشکل از تعداد زیادی رشته هادی باریک به هم تابیده است) تشکیل شده است. کابل افشان انعطاف پذیری بیشتری نسبت به مفتولی و نیمه افشان دارد به همین دلیل در مواردی که کابل به صورت متحرک مورد استفاده قرار می گیرد و یا بصورت مکرر پیچانده می شود، از کابل افشان استفاده می شود.
انواع کابل از نظر سطح ولتاژ
کابل فشار ضعیف
به کابل برق که جهت انتقال جریان الکتریکی در سطوح ولتاژی پایین ( 300 تا 3000 ولت) مورد استفاده قرار می گیرد کابل فشار ضعیف می گویند. کابل فشار ضعیف جهت انتقال الکتریسیته در سیستم های روشنایی و انتقال نیرو محرکه به الکتروموتورها، خطوط توزیع برق و ....مورد استفاده قرار می گیرد.
کابل فشار ضعیف از نظر نوع هادی انواع مختلفی دارد که از جمله آنها می توان به کابل نصب ثابت، تک لا، افشان، نیمه افشان کامپکت، نیمه افشان گرد و ... اشاره کرد.
کابل فشار قوی
به کابلی که جهت انتقال جریان الکتریکی در سطوح ولتاژی بالا ( بیش از 30کیلو ولت ) مورد استفاده قرار می گیرد کابل فشار قوی یا قدرت می گویند. کابل فشار قوی در انتقال الکتریسیته از نیروگاه ها به شبکه مرکزی و یا شبکه های توزیع اولیه مورد استفاده قرار می گیرد و به صورت دفن در زمین و یا داخل کانال بکاربرده می شوند.
انواع کابل از نظر نوع هادی
پر کاربرد ترین نوع هادی به کار رفته در کابل برق، مس و آلومینیوم می باشد:
کابل مسی
مس به عنوان فلزی که پس از نقره بالاترین رسانایی برق را دارد به عنوان هادی در اکثر سیم و کابل ها مورد استفاده قرار می گیرد. فلز مس به آسانی غلطک پذیر است و میله آن پس از کشیدن به صورت سیم نازکی در می آید، این ویژگی همراه با رسانایی عالی باعث شهرت این فلز به عنوان بهترین رسانا جهت استفاده در سیم و کابل ها شده است.
با وجود این ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، که باعث برتری فلز مس نسبت به سایر فلزات شده است، اما در سال های اخیر به دلیل بالا بودن قیمت کابل مسی ، استقبال از کابل آلومینیوم رو به افزایش است.
کابل آلومینیومی
با وجود اینکه مس از نظر رسانایی بر آلومینیوم برتری دارد اما سایر ویژگی های آلومینیوم، آن را به رقیبی برای مس تبدیل کرده است. وزن کابل آلومینیومی تقریبا نصف کابل مسی می باشد. که این ویژگی سبب نصب آسان تر آن می شود. از نظر اقتصادی کابل آلومینیومی بسیار به صرفه تر از کابل مسی می باشد. قیمت مس تقریبا 3 برابر قیمت آلومینیوم است. مقاومت الکتریکی کابل مسی از آلومینیومی کمتر است. درنتیجه افت ولتاژ و گرمای تولید شده نیز در آن کمتر است.
نکته مهمی که در مورد کابل آلومینیومی باید در نظر گرفت این است که مقاومت الکتریکی بیشتری نسبت به کابل مسی دارند در نتیجه برای عبور یک توان ثابت از یک کابل آلومینیومی و مسی، کابل آلومینیومی باید سطح مقطع بزرگتری داشته باشد. در واقع آلومینیوم به دلیل مقاومت الکتریکی بالا، حساس بودن به دما، احتمال خوردگی و اکسید شدن در مجاورت با سایر فلزات، بالا بودن ضریب انبساط خطی و احتمال قطع شدن رشته های این نوع هادی بر اثر فشار اتصالات، مناسب تولید کابل افشان نمی باشد.
انواع کابل از نظر نوع عایق و روکش
عایق و غلاف معمولا از جنس پلاستیک pvc (پلی ونیل کلراید) است. البته عایق های دیگری همچون PE , XLPE , EPR ، کاغذ و برخی ترکیبات شیمیایی در بعضی کابل های مخصوص استفاده می شوند.
غلاف کابل
جهت حفاظت اجزای درونی کابل برق در برابر نیروهای مکانیکی، نفوذ رطوبت و آسیب هایی از این دست، از لایه و یا لایه هایی بر روی کابل استفاده می شود که به آنها غلاف گفته می شود. به عنوان مثال غلاف از جنس پی وی سی، کاغذ، فلز (مس، سرب و فولاد) می باشد.
شکل زیر اجزای تشکیل دهنده یکی از انواع کابل برق را نشان می دهد:
انواع کابل ها از نظر کاربرد
کابل کیسه ای : سیم کشی روکار، سه راهی، وسایل الکتریکی خانگی و ...
کابل تخت : سیم کشی انواع جرثقیل (جرثقیل های سقفی، بازویی، دروازه ای و ... )، سیستم برق رسانی آسانسورها، سیستم های نقاله و ...
کابل کولری : سیم کشی کولر
کابل آرموردار : استفاده در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و همچنین در تاسیسات داخلی یا خارجی ساختمان به صورت نصب ثابت در فضای باز، در آب، نصب خارج از دیوار به عنوان جایگزینی برای کانال ها و ...
کابل کواکسیال : جهت انتقال سیگنالهای ویدئویی کم قدرت مانند تلویزیون، ماهواره، سیستم دوربین مدار بسته و ...
کابل شبکه: استفاده در محیط های پر نویز
کابل جوش : مناسب استفاده برای جوشکاری با قوس الکتریکی درکارگاه های صنعتی و شرایط سخت
کابل هالوژن فری : مناسب استفاده در محیط های بسته مانند هتل ها، ایستگاه قطار، مترو، فرودگاه، سالن تئاتر و سینما، زیر زمین و تونل ها، سیستم های هشدار و ...
کابل شیلددار : در مصارف ابزار دقیق ( انتقال سیگنال های آنالوگ و دیجیتال در صنعت ) و در محل هایی که میدان های الکتریکی مزاحم با شدت بالا وجود دارند
کابل فرمان : استفاده در تابلوهای فرمان، داخل ساختمان، تجهیزات و ماشین آلات در خط تولید، در تجهیزات اندازه گیری (مانند اندازه گیری جریان، توان و ... )، استفاده در زیر زمین و یا در آب و ...
قیمت کابل
قیمت کابل با تغییر یکی از عوامل زیر دچار دگرگونی می شود :
- نرخ مس و آلومینیوم در LME و بورس فلزات ایران
- کمیت درخواست خرید
- قیمت پلیمرهای عایقی
- کیفیت ساخت و برند شرکت تولید کننده
در سایت برق البرز می توانید به راحتی به قیمت کابل برق دسترسی داشته باشید و از آخرین قیمت کابل برند های مختلف مانند سیم و کابل مشهد مطلع شوید.
بهترین برند سیم و کابل
انتخاب سیم و کابل مرغوب بسیار اهمیت دارد زیرا استفاد از کابل نامرغوب در آینده باعث به وجود آمدن خسارات زیادی می شود. اما نمیتوان تنها ملاک انتخاب را شهرت یک برند در نظر گرفت. زیرا برخی از شرکتها هستند که گروهی از محصولات سیم و کابل را با درجه کیفی مطلوب تولید می کنند؛ اما برای گروه دیگر این گونه نیست. پس بهتر است با معیارهای مختلف بهترین را انتخاب کرد.
با این وجود در میان برند های سیم و کابل موجود در بازار بعضی برندها به دلیل کیفیت، رعایت استاندارد ها و تنوع محصول از شهرت بیشتری برخوردار هستند. کارخانه هایی مانند سیم و کابل مشهد، سیم و کابل یزد،سیم و کابل همدان، سیم و کابل خراسان، سیم و کابل مغان از جمله معروف ترین برند های ایرانی می باشند.
سیم و کابل مشهد
شرکت سيم و کابل مشهد با كسب مجوزهاي استاندارد607 و با روند رو به رشد كيفيت خود از همان ابتدا سهم خود را در بازار ایران به دست آورد. بعد از آن شركت سیم و کابل مشهد با پياده سازي ISO 9002 و بر پايه الزامات آن به توليد محصولات تخصصي تر پرداخت. تنوع محصولات، کیفیت بالا و مناسب بودن قیمت سیم و کابل مشهد از جمله ویژگی های این گروه تولیدی می باشد.
سیم و کابل یزد
شركت سيم و کابل يزد در زمینه تولید انواع سيم و كابل با مصارف عمومي ، كابلهاي كنترل و ابزار دقيق و تلفني ، كابلهاي صنعتي فشار ضعيف و ... فعالیت می کند. سیم و کابل یزد تاکنون بسیاری از گواهی نامه ها مانند گواهینامه تایید کیفیت کابلهای فشار متوسط آزمایشگاه KEMA ، گواهینامه سیستم مدیریت یکپارچه IMS، پروانه کاربرد استاندارد 607 ، ISO 9001 (2008)، ISO 14001(2004) ، ISO 100002 (2004) ، OHSAS 18001 (2007) را کسب کرده است.
سیم و کابل همدان
شرکت صنایع سیم و کابل همدان تولید کننده انواع سیم و کابل مطابق استاندارد های ملی ایران (ISIRI 607 ، ISIRI 3569-1) و سایر استاندارد های رایج بین المللی (VDE,IEC,BS,ASTM,…) می باشد. کیفیت بالا، تنوع زیاد و مناسب بودن قیمت سیم و کابل همدان از جمله دلایل محبوبیت این برند می باشد.